Dilynwch ôl troed y llengoedd Rhufeinig

Uwchben pentref Rowen yn Nyffryn Conwy erys darn o’r ffordd Rufeinig a gysylltai caerau Caerhun (Canovium) â Chaernarfon (Segontium).  Roedd y ffordd hon yn rhan o rwydwaith cyfathrebu llawer ehangach a gysylltai tref strategol lengol Caer (Deva) â chaerau Rhufeinig cynorthwyol gogledd Cymru.

Mae’r ffordd, gan fwyaf, yn dilyn llwybr hynafol y tybir y’i defnyddiwyd ers yr oes Neolithig. Ar hyd y  ffordd saif sawl lleoliad hynafol gan gynnwys Maen y Bardd, siambr gladdu Neolithig neu ddolmen y tybir sydd oddeutu 5000 o flynyddoedd oed. Ar derfyn gorllewinol Dyffryn Rowen mae Bwlch y Ddeufaen. Caiff y bwlch ei enw oherwydd y ddau fonolith cynhanesyddol o ddyddiad ansicr a saif ym mynedfa uchaf y bwlch.

Dilynodd y Rhufeiniaid lwybr yr hen ffordd ond newidiwyd cyfeiriad y ffordd mewn mannau. Dim ond rhannau o’r ffordd y gellir cadarnhau eu bod yn rhan o’r ffordd Rufeinig ond mae’n dal yn bosib dilyn ôl traed y milwyr a feddiannodd yr ardal ar un adeg. O’r awyr, ymddengys y ffordd fel toriad i mewn i’r llechwedd neu fel llinell wedi’i chodi.

Darganfuwyd nifer o gerrig milltir Rhufeinig ar hyd y ffordd hon dros y blynyddoedd. Rhydd un ohonynt y pellter i gaer Caerhun (Canovium ond wedi’i sillafu yn Kanovium ar y garreg filltir). Mae tair o’r cerrig milltir hyn erbyn hyn yn Amgueddfa ac Oriel Gwynedd ym Mangor. 

• Parcio
• Teithiau Cerdded Cyfagos
• Taith deulu

Cost Mynediad

Mynediad am Ddim

Cyfeiriadau

Ffordd

Dilynnwch y B5106 i'r de o Gonwy. Trowch i'r dde yn Nhal y Bont am Llanbedr y Cenin. Dilynnwch y ffordd i'r pen. Maes parcio yn Bwlch y Ddeufaen

Tren

Conwy - 8 milltir

Bws

Safle bws agosaf yw Groesfordd Rowen - 2 filltir.

Beic

Llwybr beicio Conwy i Fetws y Coed

Cerdded

Ffordd Rufeinig i'w gweld i'r gorllewin o'r maes parcio

Manylion Mynediad

Argymhellir eisigidiau cerdded. Map Arolwg Ordnans ei angen. Rhaid cadw cwn ar denyn.

Manylion Ymarferol

Rhif Cyfeirnod Grid Llawn: SH 713718 Mapiau Landranger yr Arolwg Ordnans: 115

Traveline Cymru

Sustrans

Archwilio

Cysylltu

Cyfeiriad

Ffordd Rufeinig Rowen, Rowen